top of page

Samenvatting

Leeswijzer

Op deze website is het proces te volgen van het onderzoek dat ik heb gedaan voor de Master Kunsteducatie. Hoe wijs te worden uit alle informatie? Via het menu kun je navigeren naar de verschillende onderdelen van de opleiding. Het proces van mijn onderzoek is te vinden onder het kopje onderzoek, met daaronder de verschillende onderdelen die ik heb onderzocht. Die onderdelen bestaan uit een lijst met bronnen, daarbij heb ik onderscheid gemaakt tussen een literatuurlijst en overige bronnen, vooral websites. Een begeleidingsverslag staat onder het kopje reflecties, dit zijn de verschillende gesprekken die zijn gevoerd met mijn peers, experts en begeleiders. Een externe expert heeft de relevantie van mijn onderzoek bevestigd. Tevens zijn er interviews afgenomen en heb ik specifiek gekeken naar verschillende methodes in relatie tot mijn onderzoeksvraag. Tot slot is er een onderzoek in de praktijk gedaan, hierbij heb ik onderzocht wat het effect is van de methode. In mijn samenvatting heb ik opnieuw links toegevoegd naar de bewuste pagina's om het vinden van de verschillende onderdelen te vergemakkelijken. 

De Master Kunsteducatie is een master over, door en met kunst. Naast het onderzoeken van verschillende bronnen heb ik mij ook laten inspireren door de kunsten zelf. De inspiratiebronnen op deze website hebben allen betrekking op mijn onderzoek, de lijst is bij lange na nog niet af en ik verwacht dat deze zal blijven groeien. Het onderzoek staat niet los van onze visie op het vak als kunsteducator, hiervoor heb ik een theoretisch kader geschreven of een positionering

Samenvatting

Voor mijn meesterproef onderzoek ik hoe het kijken en ervaren van kunst kan bijdragen aan een interculturele dialoog. Mijn onderzoek is opgebouwd uit verschillende onderdelen, waarbij ik uit ben gegaan van de deelvragen die ik heb geformuleerd in mijn onderzoeksvoorstel. Het onderwerp hangt nauw samen met mijn zorgen over de polarisatie in de maatschappij en is in die zin een zoektocht naar een manier om samen het gesprek aan te gaan en elkaar te waarderen en accepteren juist vanwege onze verschillen en overeenkomsten. Mijns inziens kan het kijken naar kunst daar een grote rol in spelen. Het onderzoek bestaat uit een literatuuronderzoek en een interpretatief onderzoek met als doel te begrijpen hoe kunst mensen kan ‘aanzetten’ om hun kijk op de wereld te veranderen of te begrijpen. 

 

Om mijn positie te bepalen verklaar ik eerst de belangrijkste begrippen uit mijn onderzoeksvraag; dialoog, receptieve kunsteducatie en wat ik versta onder intercultureel. Daarnaast heb ik gesprekken gevoerd met een aantal mensen uit het veld en een inventarisatie gedaan van wat er op dit moment gedaan wordt binnen het museale veld in relatie tot mijn onderzoek. Op basis van de inventarisatie, kan ik voorzichtig concluderen dat veel musea bezig zijn met diversiteit, met name wat betreft publieksbereik. Ze zijn zich bewust dat een zo divers mogelijk publiek aanspreken belangrijk is, waarbij musea een weerspiegeling willen zijn van de samenleving. Educatieve programma’s sluiten aan bij de tentoonstelling of collectie die op dat moment wordt getoond, waarbij niet per se ingezet wordt op het bereiken van een diverse groep. Het inzetten van kunst om een dialoog te starten wordt wel ingezet om te filosoferen over de kunst zelf, maar nog niet ingezet om maatschappelijke thema’s bespreekbaar te maken. Er zijn wel projecten die proberen het gesprek aan de hand van een kunstwerk aan te gaan, zoals Van Gogh Verbindt.

Naast het inventariseren van verschillende werkvormen en daar literatuur bij te zoeken heb ik actief deelgenomen aan verschillende werkvormen, bijvoorbeeld Ongemakkelijke Gesprekken in het Tropenmuseum. Deze variëren van gespreksvormen tot een actieve werkvorm in een museum of daarbuiten. Het doel van dit onderzoek is voor mijzelf te bepalen wat de beste werkvorm is om mijn doel te bereiken, door middel van kunst verschillende perspectieven te delen tussen mensen die normaal gezien niet snel hun denkbeelden of gedachten delen. Ik ben uitgekomen bij de werkvorm, Visual Thinking Strategies (VTS) deze werkvorm geeft de meeste ruimte om met elkaar het gesprek aan te gaan. Om dit in de praktijk te toetsen heb ik ervoor gekozen met twee sociale groepen, in dit geval een groep kinderen en een groep ouderen, de methode toe te passen en te bekijken of de twee groepen ook daadwerkelijk een verandering doormaken in hun perceptie naar elkaar toe.  

Na evaluatie van het praktijkonderzoek en een nadere verdieping op de methode moet ik concluderen dat meerdere observaties van de methode een beter beeld zullen geven van het effect. Daarvoor is vervolgonderzoek noodzakelijk. 

bottom of page