5 januari 2020
Continu ben ik mijn onderzoeksvraag aan het bevragen. Aan het begin van mijn zoektocht was de vraag: Op welke manier kan receptieve kunsteducatie een bijdrage leveren in het tot stand brengen van een dialoog tussen mensen met een verschillende culturele achtergrond?
Inmiddels heb ik de vraag ook al anders geformuleerd: Hoe kan kunst een bijdrage leveren in het delen van perspectieven op elkaar en de maatschappij?
Of moet mijn vraag eigenlijk zijn: Kan kunst een rol spelen in een emancipatie proces?
Emancipatie is het streven naar een volwaardige plaats in de samenleving vanuit een achtergestelde positie. Dit kan via gelijkgerechtigdheid, zelfstandigheid of de formele toekenning van gelijke rechten, gelijkstelling voor de wet.
emanciperen ww. ‘vrijmaken, gelijkstellen’ Vnnl. emanciperen ‘vrijstellen van de ouderlijke macht’ [1431; Stall.], “vry-eygenen, vry-maken” [1650; Meijer], ‘vrijmaken uit een overheersend gezag of oordeel’ [1727; WNT soldij]. Ontleend aan Latijn ēmancipāre ‘zich vrijmaken van de vaderlijke macht’, gevormd uit → ex- ‘uit-’ en het werkwoord mancipāre ‘met een plechtige procedure verkopen’, wrsch. uit manus ‘hand’, zie → manuaal, en capere ‘nemen’ (verwant met →hebben). De moderne betekenis van emanciperen ‘(zich) vrijmaken van een drukkend gezag, van maatschappelijke belemmeringen’ is overgenomen uit Frans émanciper ‘zich vrijmaken van een afhankelijke positie’ [1580]. Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw wordt de term vooral gebruikt met betrekking tot de positie van vrouwen. ♦emancipatie zn. ‘vrijmaking’. Vnnl. emantipatie ‘vrijstelling van de ouderlijke macht’ [1431; Stall.], emancipatie ‘id.’[1520; WNT], algemener, net als bij het werkwoord, ‘bevrijding uit een overheersend gezag’ [1838; WNT Supp. anti- I]. Ontleend aan Latijn ēmancipātiō, afleiding van ēmancipāre. In het Surinaams-Nederlands staat emancipatie voor de ‘afschaffing van de slavernij’ in 1863.
Emancipatie, de vrijmaking uit slavernij of lijfeigenschap, of uit de vaderlijke magt; bevrijding van voogdijschap enz. Emanciperen, vrijmaken, vrijlaten.